श्यामसुंदर मिरजकर

झाड वाचूया आनंदे        "परोपकाराय फलन्ति वृक्षाः परोपकाराय वहन्ति नद्यः।" असा एका संस्कृत श्लोकाचा पूर्वार्ध आहे. 'अामूलाग्र परोपकार' असं आपण वृक्षांचं वर्णन करू शकतो. पशु, पक्षी, मानव सर्वांना वृक्ष काहीतरी देतच असतात. जे वृक्षांना पाणी घालतात, त्यांचे संवर्धन व्हावे म्हणून झटतात, त्यांनाही वृक्ष फलपुष्पपत्रछाया देतात आणि जे वृक्षतोड करावयास येतात त्यांनाही वृक्ष फलपुष्पपत्रछाया या सगळ्या गोष्टी देतात. म्हणूनच संत ज्ञानदेवांनी वृक्षांना सत्पुरुष म्हटले आहे. परंतु या परोपरकारी मित्रांना आपण किती समजून घेतो? त्यांचे मोठेपण किती जाणतो? कवी वसंत आबाजी डहाके यांची एक विलक्षण वेगळी कविता आहे.         झाड तोडायचे, कापायचे         लगदा करायचा, कागद बनवायचा         त्यावर लिहायचे, ते छापायचे         एवढा खटाटोप कशासाठी?         सरळ झाडच वाचावे! खरे तर साहित्य हे जीवन समजून घेण्यासाठी अ...